مقدمه: لزوم طراحی و استقرار نظام یکپارچه مدیریت دانش از مسائل راهبردی سازمان تأمین اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی عوامل درون سازمانی مؤثر بر مدیریت دانش ضمنی در سازمان تأمین اجتماعی با رویکرد نظریه داده بنیاد انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع کیفی است که با روش نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران در سطوح عالی، میانی و عملیاتی معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی و اداره های زیر مجموعه این معاونت در ستاد مرکزی سازمان تأمین اجتماعی در سال 1401 بود. روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بود. تعداد نمونه با استفاده از اصل اشباع نظری به 18 مصاحبه نیمه ساختار یافته رسید. در پژوهش حاضر برای سنجش روایی یافتهها از روایی محتوا و برای سنجش پایایی یافتهها از روش بازبینی متون مصاحبه توسط مصاحبه شوندهها و روش دو کدگذار استفاده شد. تحلیل دادهها، با روش کدگذاری سهگانه باز، محوری و انتخابی و با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ا نسخه 12 انجام شد.
یافتهها: 57 کد باز، 5 کد محوری شامل راهبرد سازمانی، حاکمیت فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی و سازمان یادگیرنده، 18 کد انتخابی شامل تسهیم دانش، محیط بیرون، نوآوری، آیندهنگری، تحلیلی، واکنشی، قابلیت تواناییهای شخصی، الگو های ذهنی، چشمانداز و آرمانهای مشترک، یادگیرنده تیمی، تفکر سیستمی، پیچیدگی، رسمیت، تمرکز و عدم تمرکز، اکتساب، برنامهریزی، نظارت و پشتیبانی شناسایی شد.
نتیجهگیری: مؤلفههای شرایط علی شامل تسهیم دانش، محیط بیرون و نوآوری، زمینه شامل رسمیت و پیچیدگی، شرایط مداخله شامل اکتساب، برنامهریزی، نظارت و پشتیبانی، پدیده شامل تمرکز و عدم تمرکز، راهبردها شامل آیندهنگری، تحلیلی و واکنشی و پیامدها شامل قابلیت تواناییهای شخصی، الگوهای ذهنی، چشمانداز و آرمانهای مشترک، یادگیرنده تیمی و تفکر سیستمی بود. پیشنهاد می شود مسئولین سازمان تأمین اجتماعی با در نظر گرفتن الگوی طراحی شده، بستر مناسب برای مدیریت دانش ضمنی در سازمان تأمین اجتماعی را فراهم کنند.
Bakhshi hajikhajeloo S, Namvar Y, Pourasghar N. Developing a Model of Internalof Internal Organizational Factors Effective on Tacit Knowledge Management of Social Security Organization: Grounded Theory Approach. JHPM 2023; 12 (2) URL: http://jhpm.ir/article-1-1557-fa.html
بخشی حاجی خواجه لو شهرام، نامور یوسف، پوراصغر نصیبه. طراحی الگوی عوامل درون سازمانی مؤثر بر مدیریت دانش ضمنی سازمان تأمین اجتماعی: رویکرد نظریه داده بنیاد. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت 1402; 12 (2)