دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، elhamghodsi@yahoo.com
چکیده: (2718 مشاهده)
مقدمه: ذهن خوانی یکی از مشکلات افراد بیش فعال است درک خود و دیگران برای داشتن تعاملات اجتماعی موثر، ضروری است که نقش مهمی درسلامت روابط بین فردی ایجاد می کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش "توانبخشی شناختی" بر ذهن خوانی بزرگسالان دارای بیش فعالی-همراه با نقص توجه در سال 1398 انجام شد.
روش کار: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مبتلا به اختلال بیش فعالی، سنین بین 20 تا40 سال در دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان در سال 1398بودند. نمونه این پژوهش 24 تن بودند که باروش نمونه گیری در دسترس شناسایی شده وبه روش تصادفی ساده (قرعه کشی ساده) به دو گروه تقسیم شدند. 12تن در گروه مداخله و 12 تن به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه جمعیت شناختی، "مقیاس رتبه بندی بیش فعالی همراه با نقص توجه بزرگسالان بارکلی"(Barkley Adult ADHD Rating Scale) و "ذهن خوانی از طریق چشم ها" (Reading the Mind in the Eyes) استفاده شد. شاخص روایی محتوا و نیز پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد.
آموزش "توانبخشی شناختی" شامل36 تمرین آموزش نرم افزاری و24 تمرین دستی (مداد- کاغذی) با تمرکز بر حافظه، توجه، بازداری وذهن خوانی بود. گروه مداخله19 جلسه 45 دقیقه ای آموزش"توانبخشی شناختی" دریافت کردند. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 تحلیل شدند.
یافته ها: بین دو گروه کنترل و مداخله در متغیر ذهن خوانی (0/001=P=17/143, F) بعد از مداخله تفاوت معناداری از نظر آماری وجود داشت. اندازه اثر نیز نشان داد حدود 43 درصد از تفاوتهای مشاهده شده در متغیر ذهن خوانی ناشی از عضویت درگروه (مداخله) است.
نتیجه گیری: آموزش "توانبخشی شناختی" قادر است بر ذهن خوانی بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی همراه بانقص توجه اثر بگذارد. لذا پیشنهاد می شود برای ارتقاءسلامت و بهبود روابط بین فردی و خانوادگی افراد بیش فعال بزرگسال از آموزشی "توانبخشی شناختی" استفاده شود.
Nazari F, Ghodsi P, Ebrahimpour M. The Effectiveness of "Cognitive Rehabilitation" Training on Mind Reading in Adults with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. JHPM 2021; 10 (1) :12-22 URL: http://jhpm.ir/article-1-1266-fa.html
نظری فاطمه، قدسی پروانه، ابراهیم پور مجید. اثر بخشی آموزش «توانبخشی شناختی» بر ذهن خوانی بزرگسالان دارای بیش فعالی-همراه با نقص توجه. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. 1399; 10 (1) :12-22