دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد نجف آباد ، ddehghani55@yahoo.com
چکیده: (17 مشاهده)
مقدمه: نوجوانی دورۀ مهمی از زندگی است، که علاوه بر تغییرات فیزیولوزیکی، تغییرات روانشناختی مهمی را شامل می شود. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی «درمان نظام خانواده درونی» بر تنظیم هیجان نوجوانان دارای مشکلات رفتاری شهر اصفهان بود.
روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی با گروه کنترل و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 2 ماه بود. جامعه آماری شامل نوجوانان دارای مشکلات رفتاری 15 تا 18 ساله شهر اصفهان در سال تحصیلی 1402 بود. از طریق نمونه گیری هدفمند و اجرای «فهرست رفتاری کودک»، تعداد 40 نوجوان دارای مشکلات رفتاری انتخاب و با گمارش تصادفی به روش قرعه کشی در 2 گروه مداخله و کنترل قرار داده شدند. برای گرداوری داده ها از پرسشنامه جمعیت شناختی، «فهرست رفتار کودک» (Child Behavior Checklist) و «پرسشنامه تنظیم هیجان» (Emotion Regulation Questionnaire) استفاده شد. روایی محتوای ابزارها به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد. برای گروه مداخله 8 جلسه (۹۰ دقیقه ایی) «درمان نظام خانواده درونی» برگزار شد. در طی جلسات 3 تن از گروه حذف و تعداد نهایی به 17 تن تقلیل یافت. البته تعداد در گروه کنترل تغییری نکرد و تا پایان 20 تن بودند. داده ها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 مورد تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: در مؤلفه ارزیابی مجدد شناختی و سرکوبی اثرات بین گروهی بیانگر تفاوت 2 گروه در مراحل پژوهش بود (P<0/05). نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نشان داد که در مؤلفه ارزیابی مجدد شناختی بین نمره مرحله پیش آزمون با پس آزمون و پیگیری تفاوت معنادار (P<0/05) وجود داشت و نمره گروه مداخله افزایش یافته بود، اما بین نمره پس آزمون و پیگیری تفاوت معناداری مشاهده نشد (P>0/05) که بیانگر تداوم تأثیر درمان بود. در مؤلفه سرکوبی بین نمره پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنادار مشاهده شد و نمره در گروه مداخله کاهش معناداری یافته بودند، اما بین نمره پیش آزمون و پیگیری تفاوت معناداری مشاهده نشد (P>0/05).
نتیجه گیری: «درمان نظام خانواده درونی» بر تنظیم هیجان و مؤلفه های ارزیابی مجدد شناختی و سرکوبی تاثیر معنادار داشته است. پیشنهاد می شود روانشناسان از نتایج مطالعه حاضر برای مدیریت تنظیم هیجان در نوجوانان دارای مشکلات رفتاری استفاده نمایند.
moradi K, dehghani A, ghamarani A, gorji Y. The Effectiveness of "Internal Family System Therapy" on Emotion Regulation in Adolescents with Emotional-Behavioral Problems in Isfahan. JHPM 2025; 14 (3) :106-118 URL: http://jhpm.ir/article-1-1860-fa.html
مرادی کبرا، دهقانی اکرم، قمرانی امیر، گرجی یوسف. اثربخشی «درمان نظام خانواده درونی» بر تنظیم هیجان نوجوانان دارای مشکلات رفتاری در شهر اصفهان. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. 1404; 14 (3) :106-118