استادیار، گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور ، baradaran@pnu.ac.ir
چکیده: (1186 مشاهده)
مقدمه: هویت جنسی در زندگی فردی و تعاملات اجتماعی اهمیت بسیاری دارد، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی «آموزش شناختی- رفتاری» بر پریشانی روانشناختی و انعطاف پذیری شناختی افراد دارای اختلال ملال جنسیتی انجام شد.
روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی و طرح آن از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی افراد دارای اختلال ملال جنسیتی مراجعه کننده به مرکز اورژانس اجتماعی شهر رشت در سال 1398 بود که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 32 تن از این افراد انتخاب شدند و بصورت تصادفی ساده در 2 گروه مداخله و کنترل (در هر گروه 16 تن) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از «مقیاس پریشانی روانشناختی» (Psychological Distress Scale) و «سیاهه انعطاف پذیری شناختی» (Cognitive Flexibility Inventory) در پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ انجام شد. «آموزش شناختی-رفتاری» طی 8 جلسه 90 دقیقه ای در گروه مداخله اجرا شد. تحلیل داده ها در نرمافزار اس پی اس اس نسخه 23 انجام شد.
یافته ها: با کنترل نمره پیش آزمون بین گروهای مداخله و کنترل، تفاوت معناداری بین شرکت کنندگان 2 گروه در متغیر پریشانی روانشناختی و انعطاف پذیری شناختی وجود داشت. «آموزش شناختی-رفتاری» بر کاهش پریشانی روانشناختی (47/5 =F و 05/0 >P) و همچنین افزایش انعطاف پذیری شناختی (88/20 =F و 01/0>P) افراد دارای اختلال ملال جنسیتی مؤثر بود.
نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی «آموزش شناختی-رفتاری» بر کاهش پریشانی روانشناختی و افزایش انعطاف پذیری شناختی افراد با اختلال ملال جنسیتی، پیشنهاد می شود آموزش فوق در طیف وسیعی از مشکلات رفتاری و شناختی به کار بگفته شود.
Makvandi L, Baradaran M, Ranjbar Noushari F. The Effectiveness of “Cognitive-Behavioral Training” on Psychological Distress and Cognitive Flexibility in People with Gender Dysphoria Disorder. JHPM 2024; 13 (3) :48-60 URL: http://jhpm.ir/article-1-1691-fa.html
مکوندی لیلا، برادران مجید، رنجبر نوشری فرزانه. اثربخشی «آموزش شناختی-رفتاری» بر پریشانی روانشناختی و انعطاف پذیری شناختی در افراد دارای اختلال ملال جنسیتی. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. 1403; 13 (3) :48-60