دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران ، msflir@yahoo.com
چکیده: (14775 مشاهده)
مقدمه: آسیب سرسوزن و اشیاء تیز و برنده (نیدل استیک) از خطرناکترین آسیبهای شغلی است که مراقبین بهداشتی درمانی مخصوصاً پرستاران را تهدید میکند. هدف این مطالعه تعیین آسیب نیدل استیک، عامل خطر، وضعیت گزارش دهی و واکسیناسیون در مطالعات انجامشده است.
مواد و روشها: در این مطالعه مروری نظاممند، تمامی مقالات فارسی و انگلیسی دارای متن کامل (از سال 2000 به بعد) در زمینه نیدل استیک در پرستاران و کارکنان بهداشتی درمانی موردبررسی قرار گرفتند. این مطالعات از طریق پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran)، بانک نشریات پرستاری ایران (Nindex)، ایران مدکس، Science Direct، PubMed، Google Scholar, CINAHL, Proquset Nursing, Scopus و با استفاده از کلیدواژههای پرستار، نیدل استیک، آسیب سرسوزن، آسیب اجسام تیز و برنده، needle stick injury، sharp injury، percutaneous injury، exposure، occupational injury به دست آمد. درنهایت 72 مقاله وارد مطالعه شدند.
یافتهها: از میان 72 مقاله موردبررسی، 46 مقاله در مجلات خارجی (8/63 درصد) و 26 مقاله در مجلات داخلی (2/36 درصد) منتشرشده بودند. در 25 مقاله (7/34 درصد مقالات) سوزن شایعترین وسیله آسیبرسان بود. بیشترین آسیب در دستها گزارششده بود. وضعیت گزارش دهی نیدل استیک از موارد مهمی بود که در 31 مقاله از مجموع 72 مقاله (43 درصد مقالات) به آنها اشارهشده بود. 34 مقاله (2/47 درصد مقالات) به وضعیت واکسیناسیون جمعیت موردمطالعه اشارهکرده بودند.
نتیجهگیری: هرچند آسیب نیدل استیک در پرستاران و سایر مراقبین بهداشتی درمانی شایع است، اما بسیاری از افراد تمایلی به گزارش دهی آسیب ندارند و برخی هم واکسیناسیون خود را بهطور ناقص انجام میدهند. همچنین وجود همزمان دو عامل عدم گزارش دهی و عدم تکمیل دوره واکسیناسیون منجر به تشدید خطرات ناشی از آسیب میشود. توصیه میشود که روشهای پیشگیری از آسیب نیدل استیک و نحوه برخورد با این مشکل را ازجمله ایمنسازی محیط کار، کامل کردن پوشش واکسیناسیون و برقراری نظام گزارش دهی موردتوجه قرار گیرد.