:: دوره 13، شماره 1 - ( بهمن و اسفند 1402 ) ::
جلد 13 شماره 1 صفحات 90-77 برگشت به فهرست نسخه ها
همبستگی طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی با مهارت‌های بین فردی و اجتماعی در دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی شهر تهران
ارسلان برکت ، محمد مهدی مقدم نیا
روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. ، mohamadmoghadamnia@yahoo.com
چکیده:   (3099 مشاهده)
مقدمه: افرادی که از سبک­ دلبستگی ایمن و طرحواره­های کمتری برخوردارند، با به‏کارگیری مهارت‏های بین فردی و مهارت‏های اجتماعی، می‏توانند جایگاه خود را در میان مراودات اجتماعی و ارتباط با همسالان خود و بزرگسالان پیدا کنند. هدف پژوهش حاضر تعیین همبستگی طرحواره­های ­ناسازگار ­اولیه و سبک­های­ دلبستگی با مهارت­های بین­فردی و مهارت­های اجتماعی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تهران بود.
روش کار: روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی شهر تهران (علوم و تحقیقات، تهران مرکز، تهران جنوب، تهران شمال، تهران شرق، تهران غرب) در سال 1399 تشکیل می­دادند که از میان آن ها 300 دانشجو به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند.
برای جمع آوری داده­ها از پرسشنامه جمعیت­شناختی، "نسخه کوتاه پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه" (Early­Maladaptive Schema Questionnaire)، "پرسشنامه سبک­های دلبستگی" (Attachment Styles Questionnaire) و "پرسشنامه مهارت­های ارتباطی بین­فردی" (Interpersonal Communication­Skills Questionnaire) و "پرسشنامه ارزشیابی مهارت­های اجتماعی" (Evaluation of Social Skills Questionnaire) استفاده شد. روایی ابزارها با استفاده از روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه­گیری شد. تحلیل داده­ها در نرم ­افزارهای اس پی اس اس نسخه 26 و اسمارت پی ال اس 3 تحلیل شد.
یافته­ها: مهارت­های بین­فردی در 2 مولفه خودگردانی و اجرا و دیگر جهت­مندی (پرسشنامه طرحواره­های ناسازگار اولیه) به همراه سبک دلبستگی ایمن همبستگی دارند (05/0>P)، اما همبستگی سبک دلبستگی اجتنابی و سبک دلبستگی اضطرابی/ دوسوگرا و 3 مولفه بریدگی، محدودیت های مختل و گوش به زنگی (پرسشنامه طرحواره­های ناسازگار اولیه) و مهارت­های بین­فردی رد می­شود (05/0<P). قوی­ترین همبستگی مهارت­های بین­فردی و سبک دلبستگی ایمن با ضریب همبستگی620/0 است. از 3 سبک دلبستگی و 5 مولفه طرحواره­ها، فقط همبستگی 2 سبک دلبستگی ایمن و اجتنابی با مهارت­های اجتماعی تایید شد (05/0>P). اما همبستگی تمامی 5 مولفه طرحواره­ها و همبستگی سبک دلبستگی اضطرابی/ دوسوگرا و مهارت­های اجتماعی رد شد (05/0<P).
نتیجه­گیری: مولفه­ خودگردانی و اجرا  و مولفه دیگرجهت­مندی و سبک­های دلبستگی ایمن و اجتنابی با مهارت­های اجتماعی و بین­فردی همبستگی دارند. با توجه به نقش طرحواره‏های ناسازگار اولیه و سبک­های دلبستگی در مهارت‏های بین‏فردی و مهارت‏های اجتماعی، پیشنهاد می‏شود در مداخلات به منظور بهبود مهارت‏های بین‏فردی و اجتماعی دانشجویان از طرحواره درمانی و درمان دلبستگی استفاده شود.
کلیدواژه­ها: ، طرحواره، سبک­های دلبستگی، مهارت‏های بین‏فردی ، مهارت‏های اجتماعی، دانشجویان
مقدمه: افرادی که از سبک­ دلبستگی ایمن و طرحواره­های کمتری برخوردارند، با به‏کارگیری مهارت‏های بین فردی و مهارت‏های اجتماعی، می‏توانند جایگاه خود را در میان مراودات اجتماعی و ارتباط با همسالان خود و بزرگسالان پیدا کنند. هدف پژوهش حاضر تعیین همبستگی طرحواره­های ­ناسازگار ­اولیه و سبک­های­ دلبستگی با مهارت­های بین­فردی و مهارت­های اجتماعی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تهران بود.
روش کار: روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی شهر تهران (علوم و تحقیقات، تهران مرکز، تهران جنوب، تهران شمال، تهران شرق، تهران غرب) در سال 1399 تشکیل می­دادند که از میان آن ها 300 دانشجو به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند.
برای جمع آوری داده­ها از پرسشنامه جمعیت­شناختی، "نسخه کوتاه پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه" (Early­Maladaptive Schema Questionnaire)، "پرسشنامه سبک­های دلبستگی" (Attachment Styles Questionnaire) و "پرسشنامه مهارت­های ارتباطی بین­فردی" (Interpersonal Communication­Skills Questionnaire) و "پرسشنامه ارزشیابی مهارت­های اجتماعی" (Evaluation of Social Skills Questionnaire) استفاده شد. روایی ابزارها با استفاده از روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ اندازه­گیری شد. تحلیل داده­ها در نرم ­افزارهای اس پی اس اس نسخه 26 و اسمارت پی ال اس 3 تحلیل شد.
یافته­ها: مهارت­های بین­فردی در 2 مولفه خودگردانی و اجرا و دیگر جهت­مندی (پرسشنامه طرحواره­های ناسازگار اولیه) به همراه سبک دلبستگی ایمن همبستگی دارند (05/0>P)، اما همبستگی سبک دلبستگی اجتنابی و سبک دلبستگی اضطرابی/ دوسوگرا و 3 مولفه بریدگی، محدودیت های مختل و گوش به زنگی (پرسشنامه طرحواره­های ناسازگار اولیه) و مهارت­های بین­فردی رد می­شود (05/0<P). قوی­ترین همبستگی مهارت­های بین­فردی و سبک دلبستگی ایمن با ضریب همبستگی620/0 است. از 3 سبک دلبستگی و 5 مولفه طرحواره­ها، فقط همبستگی 2 سبک دلبستگی ایمن و اجتنابی با مهارت­های اجتماعی تایید شد (05/0>P). اما همبستگی تمامی 5 مولفه طرحواره­ها و همبستگی سبک دلبستگی اضطرابی/ دوسوگرا و مهارت­های اجتماعی رد شد (05/0<P).
نتیجه­گیری: مولفه­ خودگردانی و اجرا  و مولفه دیگرجهت­مندی و سبک­های دلبستگی ایمن و اجتنابی با مهارت­های اجتماعی و بین­فردی همبستگی دارند. با توجه به نقش طرحواره‏های ناسازگار اولیه و سبک­های دلبستگی در مهارت‏های بین‏فردی و مهارت‏های اجتماعی، پیشنهاد می‏شود در مداخلات به منظور بهبود مهارت‏های بین‏فردی و اجتماعی دانشجویان از طرحواره درمانی و درمان دلبستگی استفاده شود.
واژه‌های کلیدی: طرحواره، سبک­های دلبستگی، مهارت‌های بین‌فردی، مهارت‌های اجتماعی، دانشجویان
متن کامل [PDF 504 kb]   (1025 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مدیریت سلامت و رفاه اجتماعی
دریافت: 1400/10/1 | پذیرش: 1401/1/15 | انتشار: 1402/10/10

XML   English Abstract   Print

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 13، شماره 1 - ( بهمن و اسفند 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها