مرکز تحقیقات مسائل اجتماعی-روانی سالمندان، گروه آموزشی مدیریت توانبخشی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول). ، foroughanm@gmail.com
چکیده: (20465 مشاهده)
.
مقدمه: تنش شغلی کنش متقابل بین شرایط کار و ویژگیهای فردی شاغل و حاصل شرایطی است
که در آن خواستهای محیط کار از توان فرد فراتر قرار میگیرد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان تنش شغلی و عوامل مرتبط با آن در
کارمندان دارای معلولیت جسمی حرکتی و فاقد آن در مراکز بهزیستی تهران بزرگ انجام
پذیرفت.
مواد و روشها: در این پژوهشتوصیفی–مقایسه ای، جامعه آماری شامل کارمندان شاغل در ستادها و
مراکز بهزیستی تحت پوشش بهزیستی تهران بزرگ بودند. نمونه گیری به روش در دسترس
انجام شد. گروه مورد شامل تمام کارمندان دچار معلولیت جسمی حرکتی در جامعه آماری
فوق شامل 53 نفر و گروه شاهد 61 نفر با ویژگیهای فردی و شغلی مشابه و فاقد
معلولیت بودند. به منظور اندازهگیری میزان تنش
شغلی و عوامل موثر بر آن به ترتیب از "مقیاس تنش شغلی"(Occupational Stress Scale) تهیه شده برای "موسسه سلامت
و ایمنی کار"Health and Safety Executive و
پرسشنامه"عوامل موثر بر تنش شغلی" (Factors
Influencing Job Stress) استفاده شد. برای بررسی پایایی، پرسشنامههادر اختیار افراد جامعه پژوهش(30 نفر)
قرار گرفت و آلفای کرونباخ محاسبه شد که برای "مقیاس تنش شغلی" آلفای
کرونباخ 73/0 و برای "پرسشنامه عوامل مؤثر بر تنش شغلی" 80/0 محاسبه و مورد
تأیید قرار گرفت. دادههای حاصل با استفاده از نرم افزار SPPSنسخه 16 و آزمونهای آماری کای دو و تی
مستقل تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: از لحاظ ویژگیهای جمعیت شناسی هیچ تفاوت معناداری بین دو گروه دیده نشد. بین
کارمندان دارای معلولیت جسمی حرکتی و فاقد آن، در میزان تنش شغلی و عوامل مرتبط با
آن اختلاف معنادار مشاهده شد (05/0P<). میزان تنش شغلی در کارمندان دارای معلولیت جسمی حرکتی
(میانگین=7/113 و انحراف استاندارد=3/11) بیشتر از کارمندان فاقد معلولیت
(میانگین=2/97 و انحراف استاندارد=2/11) بود (001/0P<). میزان اهمیت عوامل مرتبط باتنش شغلی نیز در گروه کارمندان دارای معلولیت جسمی حرکتی دارای میانگین= 2/119
و انحراف استاندارد=2/13 بود، در حالی که در کارمندان فاقد معلولیت (میانگین=1/105
و انحراف استاندارد=5/12) به دست آمد (001/0P<).
نتیجهگیری: تنش شغلی کارمندان دارای معلولیت جسمی حرکتی نسبت به کارمندان فاقد آن بیشتر و
عوامل مرتبط با آن متفاوت است. توجه بیشتر به کاربرد برنامههای مدیریت تنش شغلی و
نیز حذف یا کاهش عوامل مرتبط با تنش شغلی کارمندان دارای معلولیت توصیه میشود.
Barghi S, Foroughan M, Hosseini M, Farzi M. Comparing job stress and related factors between welfare organization’s employees with and without physical disability in Tehran . JHPM 2013; 2 (3) :56-65 URL: http://jhpm.ir/article-1-108-fa.html
برقی ستار، فروغان مهشید، حسینی محمد علی، فرضی مرجان. مقایسه میزان تنش شغلی و عوامل مرتبط با آن در کارمندان دارای معلولیت جسمی حرکتی و فاقد آن در مراکز بهزیستی . فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. 1392; 2 (3) :56-65