گروه مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، ایران ، aghaeipsy@gmail.com
چکیده: (3906 مشاهده)
مقدمه: بیش‌فعالی کودکان می‌تواند موجب به وجود آمدن مشکلاتی برای زوج‌ها گشته و سلامت روان آن‌ها را تهدید کند. با توجه به نکته مورد اشاره، این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر سرمایه روان‌شناختی زوج‌های دارای فرزند بیش‌فعال اجرا شد.
روش کار: روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی و طرح پژوهش، سه‌گروهی دو مرحله‌ای (پیش‌آزمون و پس‌آزمون) بود. از میان زوجین دارای فرزند بیش فعال در مقطع دبستان در شهر اصفهان در تابستان و پائیز 1397، 45 زوج بر مبنای ملاک‌های ورود و خروج به صورت هدفمند انتخاب و در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) و هر گروه 15 زوج گمارده شدند. "پرسشنامه سرمایه روان شناختی" (Psychological Capital Questionnaire) در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون برای سنجش متغیر وابسته استفاده شد. به دلیل سنجش روایی و پایایی ابزار گردآوری داده‌ها در داخل و خارج کشور به ارائه یافته‌های آن اکتفا شد. دو گروه زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی طی 15 جلسه و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی به‌مدت 10 جلسه، تحت درمان قرارگرفتند و گروه گواه هیچگونه درمانی دریافت نکردند. داده‌ها با نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 تحلیل شد.
یافته‌ها: در مرحله پس‌آزمون پس از حذف اثر پیش‌آزمون، گروه زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی و شناخت درمانی مبتنی برذهن‌آگاهی با گروه کنترل در هر چهار مؤلفه خودکارآمدی، امیدواری، تاب‌آوری و خوش‌بینی دارای تفاوت معنادار هستند (01/0>P). ولی بین اثربخشی دو گروه، در بهبود خودکارآمدی، امیدواری، تاب‌آوری و خوش‌بینی تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0 نتیجه گیری: دو مداخله زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود هر چهار مؤلفه خودکارآمدی، امیدواری، تاب‌آوری و خوش‌بینی در زوج‌های دارای فرزند بیش‌فعال، دارای اثرات ماندگار هستند. بنابراین، برگزاری کارگاه‌هایی جهت ارائه دو مداخله برای زوج‌های دارای فرزند بیش فعال توصیه می‌شود.
yavari F, aghayei A, gholparvar M. The Effectiveness of “Emotionally Focused -Meta Cognitive Couple Therapy” and “Mindfulness-Based Cognitive Therapy” on the Psychological Capital of Couples with Hyperactive Children. JHPM 2019; 8 (3) :35-45 URL: http://jhpm.ir/article-1-1021-fa.html
یاوری فاطمه، آقایی اصغر، گل پرور محسن. اثرژبخشی "زوج درمانی هیجان مدار-فراشناختی" و "شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی" بر سرمایه روان‌شناختی زوج‌های دارای فرزند بیش‌فعال. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. 1398; 8 (3) :35-45
